فنون و مهارت‌های پایه راهنمای گردشگری

بهاره حاجیها, پریسا خدادادی شریف آباد, سیده مهسا مطهر, مریم رضاصفت بلسبنه

1404

دوم

240

وزیری

شومیز

راهنمایان گردشگری از مهم‌ترین بازیگران صنعت گردشگری هستند و نقشی حیاتی در حفظ و انتقال ارزش‌های میراثی و ماندگار به نسل‌های آتی را برعهده دارند. میراث گرانبهای فرهنگی و طبیعی ایران‌زمین تجلی‌گاه پیوندها و اشتراکات ما ایرانیان هستند و راهنمایان گردشگری افرادی هستند که قرار است با تفسیر روح‌انگیز خود، جاودانگی این میراث بی‌همتا را تضمین کنند.

سال­های سال بود که راهنمایان گردشگری ایران زمین، منبع موثقی برای یادگیری فنون این حرفۀ جذاب و حساس نداشتند. گرچه تعدادی جزوه در بازار وجود داشت، هیچ­یک به‌­تنهایی تمام نیازهای فراگیران این حرفه را پوشش نمی­داد. بالاخره، یکی از باسابقه­‌ترین و فعال­ترین راهنمایان گردشگری کشور، خانم مهسا مطهر، کتاب فنون و مهارت­های پایۀ راهنمایان گردشگری را تألیف کرد.

کتاب فنون و مهارت‌های پایۀ راهنمای گردشگری در 11 فصل، ما را با موضوعات مختلفی آشنا می­کند. درابتدا، بعد از بیان مقدمه­ای دربارۀ صنعت گردشگری و تاریخچۀ راهنمایی، راهنما را تعریف و نقش­های او را مرور می­کند. در ادامه، رابطۀ بین توسعۀ پایدار و راهنمایی را بیان می­کند. ارتباط مؤثر، پشت‌صحنۀ تور، اجرای تور، مدیریت بحران، و راهنمایی معلولان از دیگر بخش­­های این کتاب هستند.

این کتاب منبعی ضروری برای دانشجویان رشته­‌های گردشگری، فراگیران دوره­های راهنمای گردشگری، راهنمایان تازه­کار و مجرب، و همچنین راهنمایان موزه­ها و سایر سایت­های گردشگری است.

این کتاب در نوع خود کم‌­نظیر است. در تمام دنیا کتاب­های معدودی دربارۀ حرفۀ راهنمایی وجود دارد و به زبان فارسی نیز تا قبل از انتشار این اثر، کتاب معتبری وجود نداشت. مؤلفان این کتاب خود از راهنمایان گردشگری هستند. نویسندۀ اول، خانم مهسا مطهر، مدرس بین­المللی این حوزه و مورد وثوق فدراسیون جهانی راهنمایان گردشگری است.

نویسندگان این کتاب سعی کرده­ اند تا اطلاعات جامعی دربارۀ نیازها، ویژگی­ها، مهارت­ها، فنون و ترفندهای راهنمایی ارائه کنند. کتاب فنون و مهارت­های پایۀ راهنمایان گردشگری حاصل مرور مقالات و کتاب­های علمی و تطبیق آن‌ها با نیاز راهنمایان ایران است. البته، نویسندگان تلاش کرده­اند در مواردی که موضوعات واضح نبوده‌ و یا مطلبی وجود نداشته، با تکیه بر تجارب خود و مشورت با سایر همکاران، محتوای فاخر و معتبری تولید کنند.

این کتاب به راهنمایان تازه‌کار و دانشجویان کمک کند تا شناخت نسبی از این شغل به دست آورند و در کاریابی موفق‌تر باشند. از همه مهم‌تر، بتوانند ریشة برخی مشکلات و بحران‌ها را در تور شناسایی کنند و از طریق رفتار استاندارد، از برخی مشکلات پیشگیری کنند و با نگاه حرفه‌ای به حل مشکلات پیش‌آمده بپردازند و درکل، با کسب رضایت مسافران خود بتوانند با خوش‌نامی در این صنعت ماندگار شوند.‌

همچنین، نویسندگان این کتاب تلاش کرده‌اند قسمتی از مهارت‌ها را در قالب تمرین و پرسش منتقل کنند؛ زیرا راهنمایی اساساً یک حرفه­ است و باید آن را در عمل، به بوتۀ آزمایش گذاشت.

سیده مهسا مطهر: کارشناسی ارشد جغرافیا- برنامه‌ریزی توریسم است. از سال 1379 به‌عنوان راهنمای گردشگری وارد این صنعت شد. هدایت تورهای داخلی، ورودی به دو زبان انگلیسی و عربی و تورهای خروجی به حوزه شینگن در زمره فعالیت‌های اوست. او به‌عنوان دبیر کانون انجمن‌های صنفی راهنمایان گردشگری سراسر کشور و مدیرمسئول مجله گیلگمش فعالیت کرده است. مطهر مدیریت پروژه‌های ملی و بین‌المللی متعددی را برعهده داشته است. از دیگر فعالیت‌های او هم ‌بنیان‌گذاری استارت‌آپ ایران‌پلنر است که این استارت‌آپ بر ارائه برنامه‌های سفر مبتنی است.

­مریم رضا­صفت بلسبنه: کارشناسی ارشد مدیریت تحول و کارشناسی زبان و ادبیات انگلیسی است. مریم رضاصفت از سال 1388 به‌صورت حرفه‌ای هدایت تورهای داخلی و ورودی به زبان انگلیسی را آغاز کرد. همچنین کار در سمت نایب‌رئیس اسبق انجمن صنفی راهنمایان گردشگری استان گیلان از سوابق کاری اوست. وی هم‌اکنون به‌‌عنوان مربی بین‌المللی فدراسیون جهانی راهنمایان گردشگری و همچنین متخصص و مشاور توسعة منابع انسانی، سیستم‌های آموزشی و استانداردهای مرتبط فعالیت می‌کند.

­پریسا خدادادی شریف­آباد: دارای مدرک کارشناسی مدیریت گردشگری از دانشگاه علم و فرهنگ، و کارشناسی ارشد مدیریت گردشگری گرایش بازاریابی از دانشگاه تهران است. او از سال 1396 به‌عنوان راهنمای گردشگری فعالیت می‌کند و پژوهشگر حوزه بازاریابی گردشگری است.‌

­بهاره حاجی­ها: دانش‌آموختة رشته مدیریت جهان‌گردی است. بیش­تر تمرکز وی بر اجرای تورها‌ و اردوهای هدفمند دانش‌آموزی با هدف فرهنگ‌سازی و تبیین الگوهای توسعه پایدار سفر برای کودکان و نوجوانان بوده است. وی مؤلف آثار دیگری در حوزه گردشگری اعم از کتاب، مقاله علمی و مقاله در نشریات عمومی مرتبط با سفر است و به حوزه گردشگری کودک و نیز گردشگری قابل‌دسترس برای عموم، به‌ویژه افراد معلول، و توانمند‌سازی ایشان برای حضور در جامعه علاقه دارد.

فصل اول: آشنایی با حرفه راهنمای گردشگری

فصل دوم: نقش راهنمایان در صنعت گردشگری

فصل سوم: راهنما کیست؟

فصل چهارم: راهنمای گردشگری و توسعه پایدار

فصل پنجم: ارتباط مؤثر

فصل ششم: پشت‌صحنه تور